Üretim ve Ölçme Teknolojileri Laboratuvarı dört ana işlevi üstlenmektedir. Bunlar sırasıyla; Otomatik Üretim Sistemlerinin yönetilmesi ve incelenmesi, Otomatik Üretim Sistemlerinin Simülasyon ile tasarlanması, Ölçme Tekniklerinin uygulanması ve Ergonomik Ölçümlerin uygulanması şeklindedir. 20 öğrenci kapasitesinde, kurumsal ve Internet ağlarına bağlı, DLP projeksiyon sistemiyle donatılmış bölüm derslerinin uygulamalarının yürütüldüğü 1 adet bilgisayar laboratuvarı mevcuttur. Kurulumu başlatılmış olan laboratuvarımızın şu anda ilk üç işlevi yerine getirebilecek donanımı mevcuttur. Bu işlevlerin yürütülebilmesi için laboratuvarımızda hazır bulunan donanım, yazılım ve ekipmanların aşağıda detayları verilmektedir:
1. Otomatik Üretim Sistemi
Bir üretim sisteminin planlanması, yönetilmesi ve denetimi işlerinde kullanılabilen sistem, yedi elemandan oluşmaktadır.
1.1. Otomatik Depolama Sistemi:
16 palet kapasiteli, ham madde, yarı mamul ve bitmiş ürünlerin konveyörden alma, konveyöre yükleme işlevlerini üç eksenli bir kartezyen robot ünitesi ile gerçekleştiren, taşınan malzeme bilgilerini veri tabanı ile entegre yürüten otomatik depolama ünitesidir.
1.2. CNC Torna Tezgahı:
Asenkron servo motorlu takım hareketi, 8 takım yuvalı magazini, X-48//Z-236 mm mesafeli çalışma alanı olan PC üzerinde çalışabilen CNC yazılımı ile kontrol edilebilen ayrıca GE-Fanuc sistemine uyumlu ek klavyesi ile parça operasyon kodlarının yazımı, çağrılması ve tezgahla ilgili tüm kontrollerin yapılabildiği bir yatay (silindirik parça) işleme istasyonudur.
1.3. CNC Freze Tezgahı:
Asenkron servo motorlu takım hareketi, 8 takım yuvalı magazini, 10 kg kapasiteli ve X-190/Y-140/Z-260 mm mesafeli çalışma alanı olan PC üzerinde çalışabilen CNC yazılımı ile kontrol edilebilen ayrıca GE-Fanuc sistemine uyumlu ek klavyesi ile parça operasyon kodlarının yazımı, çağrılması ve tezgahla ilgili tüm kontrollerin yapılabildiği bir dikey işleme istasyonudur.
1.4. Robotlu Yükleme ve Ara Stok İstasyonu:
Üç metrelik lineer X ekseni üzerinde haraketli beş eksenli robot kolu ile parçaların CNC freze ve CNC torna tezgahlarına yükleme/boşaltma işlevlerinin yanında konveyörden parçaların ara stok alanına taşınması ve işlemi biten parçaların ara stok magazininden konveyöre taşınması işlevleri gerçekleştirilmektedir. İstasyonda ayrıca hammadde, yarı mamul depolama magazinleri bulunmaktadır.
1.5. Robotlu Montaj İstasyonu:
Altı eksenli montaj işlerini yapan robot kolu ile ek parçaların oryantasyon kontrolünü yapan kameralı izleme sistemi bu istasyonun ana elemanlarıdır. Parçaların ara stok alanında bekletilmelerini sağlayan palet magazini ve montaj işleminin gerçekleştiği masada ayrıca ek parçalar (termometre, higrometre ve kalemler) için ayrı besleme magazinleri bulunmaktadır.
1.6. Otomatik Taşıma Sistemi:
Boyutları 1x3 m, hızı 5 m/dak., kapasitesi taşıyıcı başına 0.5 kg olan kapalı çevrim konveyör banttır. Sistem dört duraklı parça yükleme ve boşaltma noktasına sahiptir. Taşıyıcı üzerindeki malzemelerin kontrolü sistem yazılımı tarafından izlenebilen, kendi bünyesine bağlı güç kontrol ünitesi bulunan, otomatik taşıma sistemi tüm elemanları birbirine bağlayan ünitedir.
1.7. SCADA Sistemi CIROS Üretim Donanım Ara Yüzü:
Tüm donanımsal elemanların otomatik olarak işletilmesini, kontrolünü, planlanmasını ve denetlenmesini sağlayan yazılımdır. Yazılımın en önemli modülleri, Ethernet bağlantılar üzerinden sistemdeki elemanlardan alınan tüm veri giriş / çıkış bilgilerini ve dış ortamdan alınan kullanıcı kayıtlarını saklayan veri tabanı ile kontrol, izleme ve yönetmeyi sağlayan ara yüz yazılım modülleridir.
2. CIROS Otomatik Üretim Simülasyonu:
Otomatik üretim sisteminin simülasyon ortamında tasarlanması, yönetilmesi, denetlenmesi ve izlenmesi işlevlerini sağlayan 10 kullanıcı lisansı bulunan yazılım paketidir. Bu yazılım paketi 10 PC bulunan bir bilgisayar laboratuvarında kullanıma sunulmaktadır.
3. Ölçme Ekipmanı:
Üretilen parçaların çeşitli boyutlarına ait ölçümleri yapmak ve istenen ölçülere uygunluğunu kontrol etmek amacıyla derinlik, çap, uzunluk ve açı ölçmeyi sağlayan bir çok farklı hassasiyet ve aralıkta ekipman bulunmaktadır. Bu ekipmanlar aşağıdaki kategoriler altında gruplanmaktadır:
Kumpas:
Uzunluk, dış çap, iç çap ve derinlik ölçmede kullanılan mm’nin onda, yirmide ve ellide birine kadar ölçme hassasiyetine sahip ölçüm ekipmanıdır. Laboratuvarımızda aşağıdaki kumpas çeşitleri bulunmaktadır.
300 mm uzunluğunda ve 0.02 hassasiyetli mekanik kumpas
200 mm uzunluğunda ve 0.01 hassasiyetli dijital kumpas
Mikrometre:
Dış çap, iç çap ve derinlik ölçme işlevlerini kumpaslara göre daha hassas yapabilen, mm’ nin yüzde birine kadar ölçme hassasiyetine sahip ölçüm ekipmanıdır. Laboratuvarımızda aşağıdaki mikrometre çeşitleri bulunmaktadır.
150 mm uzunluğunda ve 0.01 hassasiyetli analog mikrometre
150 mm uzunluğunda ve 0.001 hassasiyetli dijital mikrometre
Komparatör:
Kadran merkezinde dönen bir ibresi bulunan ve kadran çevresi 100 eşit parçaya bölünmüş ibre bir tam devir yaptığında komparatör ucu 1 mm. aşağı veya yukarı hareket ederek ölçüm yapan derinlik ölçüm ekipmanıdır. Laboratuvarımızda aşağıdaki komparatör saati bulunmaktadır.
150 mm uzunluğunda ve 0.02 hassasiyetli analog komparatör
Açı ölçer:
Dış yüzey ve iç yüzey açılarının (0-360o) ölçülmesinde kullanılan ölçüm ekipmanıdır. Laboratuvarımızda bir adet üniversal açı ölçer bulunmaktadır.
